|
|
|
28 września 2007 r. został utworzony Mickiewiczowski Park Kulturowy. Obszar Parku tworzą miasto Żerków oraz wsie Brzóśtków, Gęczew, Lgów oraz Śmiełów, gdzie znajduje się Muzeum Adama Mickiewicza, jedyna stała ekspozycja w Polsce poświęcona twórcy "Pana Tadeusza".
Utworzenie parku ma na celu ochronę krajobrazu kulturowego oraz zachowanie wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi.
Pobyt Adama Mickiewicza w Śmiełowie i okolicy w 1831 roku stał się dla lokalnej społeczności symbolem najwartościowszych cech kultury polskiej. Adam Mickiewicz odpłaca się jako pozytywne medium lokalnej i polskiej tradycji, propagujące piękno Ziemi Wielkopolskiej.
Teren dzisiejszego parku kulturowego podziwiały także inne znane postacie, ważne dla naszej kultury narodowej: Jan Śniadecki, Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, Stanisław Haller, Wojciech Kossak, Tadeusz Różewicz i Jacek Kaczmarski.
Ten ostatni w "Czatach śmiełowskich" najtrafniej opisał piękno tej ziemi:
"Wiele dworków, majątków,
Ogrodowych zakątków
Wielkopolskie hołubią równiny,
Ale rzec się ośmielę,
Że przełożysz niewiele
Nad uroki śmiełowskiej dziedziny."
Żerków - miasto położone wśród wzniesień Wału Żerkowskiego. Pierwsze wzmianki o samym Żerkowie pochodzą z 1257 roku, natomiast w dokumencie z 1283 roku wymieniany jest on wówczas już jako miasto. Do połowy XIX wieku miasto pełni funkcję targową na trakcie handlowym Toruń-Wrocław. Na przełomie XIX i XX w. popularność zyskała malowniczość okolicy nazwana Szwajcarią Żerkowską. Miasto i okolica uznawane jest za turystyczną perełkę Wielkopolski.
Zabytki Żerkowa
- kościół barokowy z XVIII w. św. Stanisława Biskupa,
- kościół ewangelicki neobarokowy z 1904 r.,
- brama wjazdowa do dawnego parku pałacowego, trójarkadowa, z herbem rodowym, jedyna pozostałość po pałacu Radomickich,
- dawna poczta konna z przełomu XVIII/XIX,
- stajnia przy dawnej poczcie z końca XVIII,
- cmentarz parafialny z kaplicą cmentarną z 1708r.,
- centrum miasta ukształtowane na zarysie wcześniejszej owalnicowej osady handlowej.
Śmiełów
Miejscowość, o której pierwsze wzmianki ukazały się w 1392 roku, wchodziła przez długi okres w skład dóbr żerkowskich. W 1784 roku ok. 1000 ha majątek nabył Andrzej Gorzeński, na którego zlecenie wg projektu wojskowego architekta Stanisława Zawadzkiego wzniesiono w 1797 roku, na planie podkowy, klasycystyczny pałac z jońskim, monumentalnym portykiem, arkadowymi galeriami oraz oficynami o łamanych dachach. Ściany wnętrz ozdobione są malowidłami braci Smuglewiczów. W Śmiełowie od połowy sierpnia do połowy września 1831 roku przebywał Adam Mickiewicz.
W 1887 roku po bezpotomnej śmierci Zygmunta Gorzeńskiego majątek wystawiony został na licytacji i zakupiła go rodzina Chełkowskich. Z tym okresem wiąże się tradycja kultu mickiewiczowskiego, która przetrwała w Śmiełowie do dnia dzisiejszego. Obecnie pałac wraz z otaczającym go parkiem stanowi noszący imię Adama Mickiewicza Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Ciekawym elementem krajobrazowym jest alejka lipowo-grabowa z ok. 1870 roku.
W niewielkiej odległości od pałacu znajduje się wygrodzony warzywnik, przekształcony ostatnio w tzw. "ogródek Zosi".
Brzóstków
Nad wsią góruje kościół parafialny św. Jana Chrzciciela. Po zniszczeniu dwóch drewnianych poprzedników obecnej świątyni w latach 1839-40 zbudowano kościół murowany, który w 1913 roku został w dużym stopniu uszkodzony wskutek pioruna, a następnie odbudowany pod kierunkiem architekta Andrzejewskiego. Ściany wewnętrzne pokrywa polichromia Antoniego Wrzesińskiego z 1934 roku. Z tyłu kościoła znajduje się plebania (z okresu powstania świątyni) oraz stodoła z 1861 roku.
Lgów
Kościółek drewniany pw. Narodzenia NMP z XVII wieku (którego założenia pochodzą z II poł. XIV w.) z bocznymi murowanymi dobudówkami: kruchtą od południa i kaplicą grobową Gorzeńskich z I poł. XIX w. Także we Lgowie znaleźć można pozostałości parku dworskiego z okazałym platanem, lipą i dębem.
» Monitor Wielkopolski | grudzień 2007
|
